Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka, a jego skład dostosowuje się do potrzeb maluszka. Jakie są rodzaje matczynego mleka i jakie są ich właściwości?
Mleko matki najlepsze co można dać dziecku
Mleko matki jest dla dziecka najlepszym źródłem składników odżywczych, które są niezbędne do jego prawidłowego rozwoju. Jest pokarmem najlepiej przyswajalnym przez noworodka i następnie niemowlę. Pokarm ten zmienia swoje właściwości, dostosowując się do:
- potrzeb i wieku dziecka,
- fazy laktacji,
- czasu i długości karmienia,
- siły ssania.
Jaki skład ma mleko matki?
Kobiece mleko jest pokarmem, którego nie da się w żaden sposób wyprodukować sztucznie. Dlatego WHO zaleca karmienie piersią minimum do 6 miesiąca życia niemowlęcia. Mleko matki składa się z:
- wody – zapewnia dziecku odpowiednie nawodnienie i jest niezbędna do rozpuszczenia pozostałych składników;
- ponad 1000 białek – jest to składnik budulcowy, który wspiera układ odpornościowy i prawidłową pracę mózgu dziecka;
- węglowodanów – mleko kobiece zawiera ponad 200 złożonych węglowodanów zwanych oligosacharydami, które pełnią funkcję probiotyków. Zapobiegają również przedostawaniu się infekcji do układu krwionośnego, obniżając tym samym m.in. ryzyko wystąpienia zapalenia mózgu.
- tłuszczy – umożliwiają przyswajanie rozpuszczalnych w tłuszczach witamin, które wspomagają układ nerwowy. Wspomagają prawidłowy rozwój wzroku i mózgu dziecka. W mleku kobiecym znajduje się enzym lipaza, który ułatwia trawienie tłuszczy;
- ponad 40 enzymów – enzymy znajdujące się w mleku matki wzmacniają odporność oraz wspomagają pracę układu pokarmowego;
- milionów żywych komórek – ich obecność jest bezcenna dla dziecka, wzmacniają m.in. układ pokarmowy;
- hormonów – hormony są jednymi z najważniejszych związków chemicznych w organizmie, które wysyłają informacje między tkankami i narządami, zapewniając im prawidłowe działanie. Hormony pomagają również w wytworzeniu się więzi między matką a dzieckiem;
- witamin i minerałów – zapewniają prawidłowy wzrost oraz funkcjonowanie organizmu niemowlęcia, pomagają w budowie zdrowych zębów i kości. W mleku kobiecym występuje pięć razy większa ilość wit. A, C i E niż w mleku krowim;
- przeciwciał – wyróżnia się pięć podstawowych form, które chronią dziecko przed chorobami i infekcjami;
- 1400 mikroRNA – pomagają w zapobieganiu lub powstrzymywaniu choroby.
Proporcje składników mleka zmieniają się w zależności od wieku i potrzeb dziecka.
Mleko matki w pierwszych dniach od urodzenia, czyli siara
Siara nazywana jest również płynnym złotem, ponieważ ma bardzo wiele wartości odżywczych dla noworodka. Początkowo organizm matki produkuje niewiele mleka – 40-50 ml na dobę – ale jest to wystarczająca ilość dla dziecka.
Skład i właściwości siary
U wielu kobiet siara pojawia się już po 30 tygodniu ciąży. Pokarm ten bogaty jest w:
- proteiny,
- chlorki,
- witaminy,
- leukocyty.
Siara ma mniej tłuszczów i węglowodanów niż mleko właściwe, dzięki temu jest lepiej przyswajalna przez maluszka. Ten rodzaj mleka występuje tylko do około 4 dnia po porodzie.
Mleko przejściowe w okresie pierwszych dwóch tygodni po porodzie
Najczęściej między 2 a 4 dniem po porodzie następuje zwiększenie ilości produkowanego mleka. W trzecim dniu po porodzie dziecko wypija około 300-400 ml mleka na dobę. W piątym dniu po porodzie ilość zwiększa się nawet do 500 ml.
Mleko przejściowe wytwarzane jest między 5, a 14 dniem po porodzie, jest to etap przejściowy. Pokarm ten ma więcej tłuszczu oraz węglowodanów.
Mleko dojrzałe
Zanim dziecko ukończy trzeci tydzień życia, to mleko matki staje się dojrzałe, czyli bogate jest w:
- białko,
- cukier,
- witaminy i minerały,
- składniki bioaktywne:
- hormony,
- czynniki wzrostu,
- enzymy,
- żywe komórki.
Mleko dojrzałe reaguje na potrzeby dziecka i dostosowuje się do nich. Jeśli matka lub dziecko jest chore, to organizm kobiety wytwarza przeciwciała do walki z tą konkretną infekcją, a dostają się one do dziecka przez mleko
Zdjęcie główne: Wesley Tingey, źródło: unsplash.com
