Początek sierpnia niezmiennie kojarzy się ze Światowym Tygodniem Karmienia Piersią. Choć popularne święto jest już za nami, nadal warto kontynuować rozmowę na temat laktacji oraz karmienia. W tym celu spotkaliśmy się z dyplomowaną położną, Aleksandrą Przekwas, która odpowie na najbardziej nurtujące pytania.
P.C.: Zacznijmy od podstaw – co nam daje karmienie piersią?
A.P.: Karmienie piersią pozwala zaoszczędzić pieniądze, stracić zbędne kilogramy i zadbać o odporność naszego dziecka. Kobiecy pokarm oprócz licznych przeciwciał zawiera witaminy, a obecna w mleku laktoza wspomaga mikroflorę jelit. Laktacja przynosi korzyści nie tylko dla dziecka, ale również zmniejsza ryzyko zachorowania kobiety na raka sutka i jajnika.
P.C.: Skoro wiemy już, że zdecydowanie warto karmić piersią, niemal mimowolnie pojawia się pytanie: kiedy zacząć?
A.P.: Noworodki przez pierwsze godziny mają zapasy energetyczne jeszcze z życia płodowego, natomiast zaleca się, by pierwsze karmienie odbyło się do godziny po porodzie. Jest to ważne z punktu widzenia laktacji – stymulacja brodawek pobudza piersi do produkcji pokarmu. Jeżeli ciąża została zakończona cięciem cesarskim, dostawienie dziecka do piersi może się opóźnić. W tej sytuacji należy przystawić malucha tak szybko, jak tylko będzie to możliwe. Mleko mamy jest źródłem wielu wartości odżywczych i odgrywa niebagatelną rolę w budowaniu odporności dziecka.
P.C.: Co jeśli na początku karmienie nie wychodzi i w efekcie dziecko dostaje butelkę? Czy oznacza to, że nasze szanse na karmienie piersią są już pogrzebane?
A.P.: Mimo tego, że karmienie piersią jest czynnością praktykowaną od wielu lat, początki mogą być trudne. Nierzadko w okresie laktacji mamy spotykają się z bolesnością brodawek – ich wcześniejsze hartowanie nie jest zalecane ze względu na nieskuteczność w badaniach klinicznych. Pamiętajmy też, że nie zawsze problem w karmieniu leży po stronie mamy. W ciągu ostatnich lat coraz większą uwagę zaczęto zwracać na wędzidełko podjęzykowe maluszków – skrócone wędzidełko może powodować trudności w uchwyceniu piersi oraz zwiększać bolesność brodawek. Zanim pomyślimy o podaniu mleka modyfikowanego, zastanówmy się nad odciągnięciem pokarmu laktatorem i podaniu go przez butelkę. Dopiero wtedy, gdy będzie to z jakichś względów kłopotliwe, pomyślmy o mleku modyfikowanym. W sytuacji, gdy dziecko nie będzie odpowiednio przybierało na wadze, pediatra może zlecić podanie mleka modyfikowanego. Nie przekreśla to dalszej możliwości karmienia dziecka piersią.
P.C.: Czy coś zmienia się w przypadku karmienia po cesarskim cięciu? Na czym polega różnica?
A.P.: Jeżeli ciąża została zakończona cięciem cesarskim, dostawienie dziecka do piersi może się opóźnić. W tej sytuacji należy przystawić dziecko tak szybko, jak tylko będzie to możliwe. Jeżeli jednak nie będzie takiej możliwości, użyjmy laktatora, by pobudzić piersi do produkcji pokarmu.
P.C.: Ostatnio dużą popularnością cieszy się korzystanie z usług doradcy laktacyjnego – jak wygląda współpraca z takim specjalistą?
A.P.: Może zacznę od wyjaśnienia kim w ogóle jest certyfikowany doradca laktacyjny. Doradca jest osobą z wykształceniem medycznym, która odbyła kurs dokształcający uprawniający do udzielania poradnictwa laktacyjnego. Nie zapominajmy, że podstawowymi specjalistami zajmującymi się dziedziną laktacji są położne/położnicy – niezależnie od ilości wykonanych kursów. Dlatego w pierwszej kolejności powinnyśmy udać się właśnie do nich. Dopiero w przypadku, gdy nie uzyskamy wystarczającej pomocy, powinnyśmy zgłosić się do certyfikowanego doradcy laktacyjnego.
P.C.: Skoro wiemy już, że karmienie piersią przynosi wiele korzyści zarówno dla mamy, jak i maluszka, zastanawiam się czy istnieją jakieś przeciwwskazania do karmienia?
A.P.: Tak, karmienie piersią przeciwwskazane jest bezwzględnie, gdy:
- mama dziecka jest HIV dodatnia,
- noworodek jest chory na galaktozemię,
- mama dziecka przyjmuje substancje odurzające.
P.C.: Choć karmienie piersią to magiczny czas, w pewnym momencie trzeba z niego zrezygnować. Kiedy więc można odstawić dziecko od piersi? Jak je do tego przygotować?
A.P.: Do odstawienia malucha potrzebna jest równoczesna gotowość mamy i dziecka. Nie powinnyśmy odstawiać od piersi, gdy dziecko wkracza na nowy etap w życiu. Zazwyczaj pociąga to za sobą dodatkowy stres, a dziecko przy piersi zaspokaja również potrzebę bliskości i bezpieczeństwa. Tym stresującym etapem może być odpieluchowanie lub pierwsza wyprawa do żłobka/przedszkola.
P.C.: Czy z perspektywy specjalistki, mogłaby Pani doradzić coś młodym mamom, które dopiero rozpoczynają przygodę z karmieniem piersią?
A.P.: Okres laktacji może być cudownym i niezapomnianym czasem, Możemy go takim uczynić, kiedy:
- zaopatrzymy się w laktacyjny sprzęt: lanolinę, chłodzące kompresy, wkładki laktacyjne i laktator (najlepiej elektryczny),
- nie będziemy wstydzić się prosić naszych bliskich o pomoc,
- nie będziemy karać się za niepowodzenia.
Dziecku do prawidłowego rozwoju nie jest potrzebne tylko mleko, ale mama! Bez szczęścia mamy nie ma szczęścia dziecka.
Zdjęcie główne: Deksbakh, źródło: stock.adobe.com
Aleksandra Przekwas,
położna, seksuolożka
Położna oraz absolwentka seksuologii praktycznej. Na co dzień edukuje przyszłych rodziców i przygotowuje kobiety do świadomego przeżywania ciąży oraz porodu w szkole rodzenia. W wolnym czasie szerzy edukacyjne treści na swoim Instagramie @panna.oksytocyna
