Narodziny dziecka to jedna z najszczęśliwszych i najważniejszych chwil w życiu każdego rodzica. Już od pierwszych dni maluszek wymaga szczególnej opieki i troski. Uwagi potrzebuje zwłaszcza jego pępek, bo ślad po odcięciu pępowiny jest dość podatny na zakażenia. Jak zatem odpowiednio go pielęgnować?
Noworodek po przyjściu na świat ma nieco specyficzną urodę, co wielu świeżo upieczonych rodziców może trochę napawać lękiem np. przed braniem maluszka na ręce, by nie zrobić mu krzywdy. Nie ma jednak powodów do obaw, to całkiem normalne, bowiem maluch nosi na sobie ślady przeciskania się przez kanał rodny. Przez pierwsze dni dziecko może mieć nieco opuchnięte powieki, krwiaki na ciele i twarzy czy miękkie miejsce na główce, tzw. ciemiączko.
Znaczna większość noworodków przychodzi na świat z wagą 2800–3800 g i 46–55 cm wzrostu. Jednak już w 2. bądź 3. dniu życia maluch zaczyna tracić na wadze. Dlaczego tak się dzieje? To proces nazywany fizjologicznym spadkiem masy ciała i jest on zupełnie naturalny. Powoduje go wydalanie smółki, utrata płynów, a także przyjmowanie niewielkich ilości pokarmu. Około 2. tygodnia życia noworodek wróci do wagi początkowej i zacznie stopniowo na niej przybierać.
Zaraz po narodzinach pępowina dziecka zostaje przecięta, a powstały kikut zostaje zabezpieczony przez lekarza lub położną, by nie doszło do zakażenia. Początkowo ślad jest biało-niebieski, dość wilgotny, jednak bardzo szybko wysusza się i zmienia kolor na ciemniejszy. Po odcięciu pępowiny należy dbać o czystość powstałej rany. Zaleca się tzw. suchą pielęgnację pępka. Najważniejszą sprawą jest, aby był on czysty i suchy. Na kikut i pępek nie powinno się stosować silnych środków odkażających ani tym bardziej antybiotyków miejscowych.
Jeśli zastosowalibyśmy do przemycia pępka alkohol, mogłoby to przedłużyć czas odpadania kikuta pępowiny, a w dodatku podrażnić bardzo delikatną skórę brzuszka. Poza tym byłoby to zapewne nieprzyjemne dla maleństwa. Co więc trzeba robić? Raz na dobę należy oczyszczać pępek dziecka czystym gazikiem zwilżonym w przegotowanej, letniej wodzie. W jaki sposób? Najpierw wilgotnym gazikiem oczyszczamy pozostałość pępowiny, następnie lekko podnosimy kikut i przemywamy skórę pod spodem, tam gdzie zbiera się wydzielina. Po umyciu dokładnie osuszamy miejsce i zostawiamy je nieosłonięte, aby wyschło. Kikuta pępowiny nie wolno zakrywać ani tym bardziej uciskać. Także pieluszkę należy zakładać w taki sposób, by nie zahaczała o kikut.
A co z kąpielą noworodka? Oczywiście pielęgnacja na sucho nie oznacza, że pępka malucha w ogóle nie należy myć. W razie jakichkolwiek zabrudzeń kikut pępowinowy oraz pępek trzeba przemyć wodą z mydłem i delikatnie osuszyć. Nic też się nie stanie, gdy w trakcie kąpieli dziecka kikut będzie miał kontakt z wodą. Same okolice pępka należy przemywać kilka razy na dobę. Do przemywania pępka niemowlaka przydatne są jałowe gaziki i patyczki higieniczne. Oczywiście najistotniejsza sprawa, o której nie możemy zapomnieć, jest taka, by nasze dłonie były dokładnie umyte, zanim zabierzemy się za pielęgnację pępka naszego maluszka.
Rodziców noworodka czeka wiele wyzwań, a odpowiednia pielęgnacja pępka, to tylko jedno z nich. Pamiętajmy, że pępek dziecka wymaga szczególnej uwagi i nie można zaniedbać jego pielęgnacji. Jeśli jednak pozostałość po pępowinie nie goi się tak, jak powinna, nie zwlekajmy z wizytą u lekarza, ponieważ w razie potrzeby od razu podejmie on stosowane leczenie.
